اعلام و بیان وقایع جالب اجتماع موقعی به خوبی صورت می گیرد که عوامل و عناصر موثر در ایجاد هر واقعه به طور کامل جستجو ارائه می گردد بطور کلی هر خبر هرچند کوچک و کوتاه باشد باید از لحاظ عوامل و عناصر زیر تکمیل گردد:

  1. شخصی یا اشخاصی که در واقعه شرکت یا مداخله دارند و یا واقعه به نحوی به انان ارتباط می یابد.
  2. موضوع و نوع واقعه یعنی آنچه واقعه را تشکیل می دهد.
  3. علت و؟آندازه ای که سبب ایجاد واقعه شده است.
  4. چگونگی وقوع که ترتیب و کیفیت واقعه را معلوم می نماید.
  5. زمان وقوع که موقعیت واقعه را از نظر تاریخی روز و ساعت تعیین می کند
  6. مکان وقوع که وضع واقعه را از نظر محل و فاصله آن با جاهای دیگر مشخص می سازد.

باید دانست که در خارج عناصر و عوامل مذکور هیچ واقعه ای تحقق پذیر نیست و هر موقعی که خبرنگاری می خواهد خبری تهیه کند یا بنویسد باید آنها را در ذهن داشته باشد و رعایت کند. بدین ترتیب با توجه به شش عنصر فوق خبرنگار هنگام نگارش خبر با شش سوال روبروست:

1-که؟

2-کجا؟

3- کی؟

4-چه؟

5- چرا؟

6- چگونه؟(1)

برای درک همین عناصر خبر ذکر یک مثال ضروری است:

در فارسی وفتی می نویسند: «مردی زخمی شد » این جمله از نظر دستوری عیب و نقصی ندد و حال انکه از لحاظ خبری ناقص است. چون مشخصات مرد و زمان واقعه و علت و چگونگی ان هیچ کدام معلوم نیست.

بنابراین خبرنگار ناچار است در جیتجو و نگارس خبر قبل از هر چیز عناصر تشکیل دهنده آن را  در نظر بگیرد وگر نه جمله پردازی های صحیح اذبیو به کار بردن بهترین سبک نویسندگی بیهوده خواهد بود به همین جهت است که در مدارس و موسسات عالی روزنامه نگاری هیچگاه کار خبرنویسی را با تهیه مقاله و تفسیر شروع نمی کند بلکه اولین تمرین را با نوشتن خبرخلاصه ای کهدر آن  عناصر خبر و سوالات مذکور با حداقل کلمات بیان شده باشند آغاز می نمایند.

مثال: روزنامه فروش پنجاه ساله ای به نام حسین اصفهانی صبح امروز موقعی که حفاظ موتور سیکلت خود را کنار پیاده رومی گذاشت با یک اتوبوی شرکت واحد تصادف کردو زخمی شد.

به طوری که ملاحظه می شود این عبارت بر عکی جمله «مرد ی زخمی شد» چون اکثر عناصر  واقعه در آن مشخص شده است  از لحاظ خبری کامل است: بدیهی است عدم توجه به هر یک از عناصر خبر را ناقص و نامفهوم می کند به همین جهت خبرنگار ناگزیر است موقع وشتن اخبار همیشه از ود بپرسد چه کسی در حادثه شرکت دارد؟ چه موقع حادثه اتفاق افتاده است؟محل دقیق وقوع حادثه کجاست؟نوع حادثه چیست؟چگونه حادثه واقع شده است؟ چرا حادثه رخ داده است؟ بدین طریق نتیجه می گیریم که خبر نوشتن قبل از هر چیز از خود سوال کردن است.

در مورد عناصر ششگانه مذکور توضیحات زیر ضروری است:

1-     که؟-عنصر«که» شخصی یا اشخاصی را که عناصر یک حادثه هستند یا به طریق دیگر و واقعه مداخله دارند تعیین می کنند برای تکمیل خبر از لحاظ باید با توجه بمورد نام، نام پدر، سن ،محل سکونت ،شغل و تعداد فرزندان شخص ذکر شود.

عنصر «که« در خبر همیشه انسان نیست و ممکن است شیئی و یا سازمانی باشد در این صورت لازم است اطلاعات تکمیلی مناسب با انرا در خبر ذکر کرد.

مثلا هرگاه فاعل خبر «شورای عالی خانه های فرهنگ روستایی باشد» لازم است برای خواننده ای که هیچگونه اطلاعی  از این شورا ندارد توضیحاتی درباره ان داده شود.

2-     کی؟(چه وقت؟)این قید زمان وقوع حادثه را مشخص می کند در این مورد باید توجه داشت که چون بالای صفحات روزنامه تاریخ درج می شود در متن خبر دیروز یا امروز می آورند ولی تردید نیست در موقعی که حادثه در روزهای قبل اتفاق افتاده ولی تازه آشکار شده لازم است ساعت،روز یا هفته و ماه را هم در خبر ذکر کرد.در خبرهای مهمتر احتمالا ذکر دقایق حادثه نیز برای خوانندگان جالب است.

3-     کجا؟قید کجا محل وقوع حادثه را مشخص می کند بطور کلی وقتی اینمحل یک شهر است ولی بعضی مواقع ضروری است که حادثه در آنجا انجا اتفاق افتاده است نیز در خبر قید گردد اما برای دهات و شهر های کوچک ذکر کوچه و محله ضرورتی ندارد زیرا در یک ده یا شهر کوچک همه همدیگر را می شناسند و با همه چیز آشنایی دارند.

4-     چه؟ موضوع و نوع حادثه با سوال چه؟شروع می شود وبدین ترتریب وقایع مختلف مثل یک کشف علمی افتتاح یک کارخانه زلزله و توفان و سیل و نظایر آن از یکدیگر متمایز می گردند.

5-     چرا؟چرا علت وقوع حوادث و هدف و انگیزه فاعل یا فاعلان عمل را معین میکند  باید در نظر داشت اقلب اتفاق می افتد که پاسخ به سوال چرا؟ در اولین مرحله ثهیه خبر میسر نیست و برای یافتن ان وقت بیشتری صرف کرد مثلا وقتی یک هواپیما سقوط می کند یا قطاری از خط خارج می شود یا قتلی اتفاق می افتد فوری نمی توان علت را دریافت.

6-     چگونه؟این قید چگونگی و طریقه حادثه را مشخص می کند همانطور که در تعریف خبر متذکر شدیم تنها اعلام وقایع کافی نیست بلکه باید چگونگی وقوع را نیز بیان و تحلیل کرد تا خواننده و شنونده اطلاعکامل کسب کند.

چگونگی واقعه گاهی ساده است و فقط با ذکر یک جمله می توان ان را توضیح داد مثلا بگویند تصادف به دلیل انحراف به چپ فلان اتومبیل رخ داد گاهی به عکس ،خبر حکایت از یک قتل اسرارامیزدارد و در این حالت باید نحوه وقایع جنایت را به تفضیل بیان کرد.