خبر چیست؟
مهمترین وظیفه اجتماعی وسایل ارتباطی جست وجو وجمع اوری اطلاعات و انتقال آن به افراد می باشد. بنابراین مجموع اگاهی هایی که مطبوغات در اختیار خوانندگان و شنوندگان و بینندگان می گذارند جنبه خبری دارد.
تعریف خبر:
علمای مختلف ارتباطات اجتماعی و نویسندگان کتابهای روزنامه نگاری برای خبرهای مطبوعاتی تعریفهای گوناگونی ذکر میکنند که به عنوان مثال چند نمونهآنرا نقل می کنم
لیل اسپنسر آمریکایی مولف کتاب “خبرنویسی” خبر را شامل هر عمل و اندیشه واقعی که برای عده کثیری از خوانندگان جالب توجه باشد معرفی می کند.
وج بلایر یکی دیگر از روزنامه نگاران آمریکایی در کتاب “روزنامه نویسی” خود خبر را هر موضوع جاری روز می داند که به علت جالب بودن و طرف توجه قرار گرفتن آن از طرف خوانندگان قرار می گردد می شناسد
1- واقعه عینی:
خبر همیشه معرف یک واقعه عینی است و اگر رویدادی پدید نیاید خبری ایجاد نمی شود بنابراین وقایعی به عنوان خبر تلقی می گردد که حقیقی باشد وهرگز افسانه سازی و خیال پردازی در آن راه نداشته باشد. بایددانست که مطالب و داستانهای غیر واقعی مپل نوولها و رمانها که در بعضی از مظبوعات وجود دارد فقط برای سرگرم کردن افراد انتشار می یابد و با نقش خبری وسائل ارتباطی که که اساسی ترین وظیفه اجتماعی آنرا مشخص میسازد به کلی مغایر است. بدین ترتیب عینی و واقعی بودن رویدادها مهمترین اصل تهیه خبر می باشد و این اصل ایجاب می کند که خبر نگار هیچگاه در ماهیت واقعی که گزارش می دهد کوچکترین دخل و تصرفی نکند و با کمال بی غرضی و بی طرفی واقعیت آن را بیان نماید. به همین سبب در خبر هایی که از طرف خبرنگاران تهیه میشود در صورتی که خود بطور مستقیم شاهد وقوع آن نباشد از کسانی که ناظر آن بوده اند با اطلاعات دقیقی در این زمینه دارند کمک می گیرند و آنان را گواه یک واقعیت عینی معرفی می کنند.
ذکر منابع وماخذ خبری استناد به گفته های سخنگویان رسمی و اظهار نظرهای محافل موثق و مطلع همه به منظور رعایت اصلی واقعی بودن اخبار صورت می گیرد.
2- جالب بودن واقعه :
حقیقی بودن وقایع، به طوری که گفته شد از شرایط ضروری اخبار است ولی شرط کافی نمی باشد و علاوه بر ان جالب بودن وقایع نیز باید در نظر گرفته شود جالب بودن رویدادها همیشه با توجه به افرادی که ا زآن آگاهی می یابند سنجیده می شود و به همین جهت خبرنگاران وسایل ارتباطی در اخباری که تهیه می کنند ناچارند نیازمندیها و علاقه های خوانندگان و شنوندگان و بینندگان را در نظر بگیرند و بر اساس اهمیت و ارزش وقایع برای اکثریت آنان، به جستجو و پخش خبر بپردازند. باید در نظر داشت که تشخیص دقیق ذوق و علاقه و توجه کسانی که از مطبوعات استفاده می کنند باسانی میسر نیست و به همین جهت بر اساس معیار ها وملاک های خاصی که مورد ارزیابی اخبار وجود دارد و بعدا بررسی خواهد شد فقط انچه برای اکثریت افراد جالب است و باید حتما از ان اطلاع داشته باشند برگزیده می شود.
3- عمومی و اجتماعی بودن واقعه:
وقایع جالبی که به عنوان خبر تهیه می شود باید جنبه عمومی داشته باشد و در زندگی اجتماعی اکثریت افراد تاثیر بگذارد. بنابراین رویداد هایی که وجود و عدم آن در موضع عمومی تغییر و تاثیری ایجاد نمی کند و فقط ممکن است برای یک نفر یا یک خانواده یا یک گروه جالب توجه باشد خبر محسوب نمی شود و اگر گاهی برخی از رویداد های زندگی خصوصی اشخاص به عنوان خبر تلقی می گردد از جهت ارتباطی است که با زندگی گروهی و عمومی پیدا می کند . به طور مثال می توان گفت که تولد یا مرگ عادی یک فرد معمولی یا موفقست و شکست چنین کسی فقط در میان اعضا خانواده و نزدیکان او تاثیر می گذارد و چون این امر در زندگی اجتماعی که اهمیت است نمی تواند به خبر شناخته شود اما اگر در زندگی خصوصی یک شخصیت معروف علمی و سیاسی تغییری ایجاد گردد چون وجود اومورد توجه عمومی است جنبه خبری پیدا می کند و به عنوان یک رویداد اجتماعی قابل انتشار می شود . بدین ترتیب تاثیر زندگی خصوصی افراد وابسته به نقشی است که در اجتماع به عهده دارند ولی نباید فراموش کرد که زندگی داخلی افراد با تمام توجهی که مقام وموقعیت انان در اجتماع ایجاد می کند همیشه باید محترم شمرده شود و به خاطر ارضا کنجکاوی خوانندگان و شنوندگان و بینندگان ارامش و آسایش هیچ کس نباید مورد تهدید قرار بگیرد.
با بررسی نکات بالا می توان نتیجه گرفت که خبرنگار باید قبل هر چیز به شناسایی دقیق وقایع مهم اجتماعی بپردازدو یا استفاده از مشاهدات عینی خود یا استناد بر دیدنیهای معتبر دیگران جریان حقیقیآن را گزارش دهد و علل و کیفیات و آثار آنرا به خوبی تشریح کند . بدین ترتیب حقیقی بودن،نو بودن و جالب بودن اخبار که مهمترین صفات انرا تشکیل تشکیل می دهد رعایت خواهد شد.