« باید نظرات خبرگان و نخبگان مهندسی صنایع را در کارهایمان بیشتر درگیر می کردیم » گفتگوی اخبار مهندسی صنایع با مهندس جواد باقری نژاد

همانطور که در خبر ها آمده بود، انجمن مهندسی صنایع ایران بر اساس عملکرد سال ۸۹ توانست درجه A را از کمیسیون انجمن های علمی دریافت کند، به همین بهانه به سراغ مدیر اجرایی همان سال، مهندس باقری نژاد رفتیم، آقای جواد باقری نژاد هم اکنون دانشجوی مقطع دکتری در دانشگاه تربیت مدرس هستند.

ما در زمان دانشجویی در دوره کارشناسی از سال سوم تقریبا یک سری فعالیت هایی انجام دادیم در جهت بهبود رشته مهندسی صنایع

جناب مهندس باقری نژاد ، از اول برایمان تعریف کنید ، اینکه چطور با انجمن آشنا شدید.

ما در زمان دانشجویی در دوره کارشناسی از سال سوم تقریبا یک سری فعالیت هایی انجام دادیم در جهت بهبود رشته مهندسی صنایع در دانشکده خودمان، مثلا ما قبل از آن حق انتخاب درس اختیاری نداشتیم ، رایزنی هایی کردیم که بتوانیم از دانشکده مدیریت و اقتصاد درس بگیریم و یک سری فعالیت های دیگری که بیشتر مربوط به دانشگاه شریف بود ، اینها زمینه ای را ایجاد کرد که ما برای بهبود رشته مهندسی صنایع می توانیم فعالیت هایی را انجام بدهیم

آیا از طریق مجله صنایع دانشگاه شریف این فعالیت ها را انجام می دادید ؟

خیر، یک گروه دوستانه بود، البته به جز یکی دو مورد بیشتر نتوانستیم تاثیر گذار باشیم

بعد از دوره کارشناسی یک پروژه ای در انجمن تعریف شده بود به نام بررسی رشته مهندسی صنایع در کشور و بهبود جایگاه و ارتقا رشته مهندسی صنایع که آقای دکتر اکبری بنده و آقای طباطبایی را به انجمن معرفی کردند و این نقطه شروع آشنایی ما با انجمن مهندسی صنایع ایران بود. آن زمان مدیر اجرایی مهندس دانشور بود ، آقای طباطبایی به عنوان مدیر پژوهش و بنده هم به عنوان مسول طرح ممیزی مهندسی صنایع به انجمن وارد شدیم. و چند ماهی روی این پروژه کار کردیم و هدفمان هم این بود که یک سیلابس درسی خروجی این پژوهش باشد که بتوانیم این سیلابس درسی را به وزارت علوم پیشنهاد کنیم و همچنین خروجی این پروژه را در ششمین کنفرانس بین المللی مهندسی صنایع ارایه کنیم و به دلایلی هم خروجی پروژه به آن کنفرانس نرسید.

ما حدود سه هزار مهندس صنایع را از کل شرکت هایی که در ایران فعالیت می کردند شناسایی کردیم و پرسشنامه ای را که با نظر نخبگان و متخصصین این زمینه تهیه شده بود برای این سه هزار نفر ارسال کردیم، حدود ۷۰۰ پرسش نامه از مهندسین صنایع فارغ التحصیل که همه در شغل های مرتبط فعالیت می کردند به دستمان رسید پرسشنامه ۴ صفحه بود ، کل دروس رشته مهندسی صنایع در آن آورده شده بود ، مهارت های مهندسین صنایع مثل مهارت مذاکره ، توانایی حل مساله و … را لیست کرده بودیم که کدامیک بیشتر کاربرد داشته ؟! آمار خیلی خوبی از این پرسشنامه ها استخراج شد که مهندسین صنایع از نظر درآمدی ، نوع فعالیتی که انجام می دهند ، رده ها شغلی و میزان تحصیلات افرادی که مشغول به فعالیت هستند، یک سری آمارهایی استخراج شد و یک سری تحلیل هایی کردیم. بعد از کنفرانس ششم هم به دلیل اینکه آقای دانشور (مدیر اجرایی سابق ) قصد داشتند از انجمن بروند ، پیشنهاد مدیریت اجرایی توسط دکتر اکبری به بنده داده شد و تیمی تشکیل شد ، همه مهندسین صنایع دانشگاه شریف بودیم، و هدفمان هم این بود که واقعا وضعیت رشته مهندسی صنایع را بهبود بدهیم ، این بود که ما کار را در انجمن آغاز کردیم و من تقریبا یک و نیم سال مدیر اجرایی انجمن بودم.

در زمان مدیریت اجرایی شما چه کارهایی در انجمن مهندسی صنایع ایران انجام می شد؟

به جز فعالیت های آموزشی مانند دوره ها و سمینارها ، قصد داشتیم دوره های مشترک ام بی ای با دانشگاه تهران ، با دانشگاه شریف طراحی کنیم ، در بحث پژوهشی مهمترین کارمان همین پژوهش ممیزی مهندسی صنایع، پیگیری امور مربوط به نشریه جایس و برگزاری کنفرانس هفتم بود .

شما دقیقا چه سال هایی در انجمن مدیر اجرایی بودید ؟

من از اردیبهشت ۸۸ تا آذر ۸۹ در انجمن مدیر اجرایی بودم.

در آن سال ها در انجمن با چه مشکلاتی روبرو بودید ؟

مهمترین مشکلی که داشتیم عدم وجود یک فضا و مکان مناسب برای استقرار بود ، سه چهار ماه بعد از اینکه من مدیر اجرایی شدم دفتر تقریبا مناسبی که داشتیم از ما گرفته شد و یک جایی از طرف وزارت علوم به ما داده شد که آن جا یک اتاق ۱۲ متری بود که دو انجمن در انجا فعالیت داشتند، که نیروهای کاری و اجرایی ما نمی توانستند در آن مکان فعالیت کنند، ما تقریبا حدود شش ماه مکان مناسبی نداشتیم و مجبور بودیم همه کارها را از طریق اینترنت انجام دهیم که بعدا با کمکی که هیات مدیره انجمن لجستیک ایران کرد توانستیم چند ماهی در دفتر انجمن لجستیک باشیم .

مشکل بعدی ما بحث منابع مالی بود ، حمایت وزارت علوم در ابتدای هر سال مثلا اردیبهشت ماه صورت می گرفت و در سالی که بنده وارد انجمن شدم این کمک وزارت علوم در شهریور ماه یعنی با تقریبا ۵ ماه تاخیر این مبلغ پرداخت شد ، بدهی های زیادی در انجمن وجود داشت ، به مدیر اجرایی سابق انجمن بدهی داشتیم ، به آموزش بدهی داشتیم به امور چاپ و نشر مجله JISE بدهی داشتیم ، که این بدهی ها به مرور پرداخت شد.

عدم تشکیل به موقع جلسات هیات مدیره هم یکی از مشکلات انجمن بود که این مساله باعث دلسردی نیروهای اجرایی انجمن می شد.

چه کارهایی در انجمن می شد انجام داد و چرا صورت نگرفت ؟ چه کارهایی که در آن زمان می شد انجام بگیرد و چه کارهایی که فکر می کنید هم اکنون پتانسیل آن در انجمن وجود دارد !

ما باید نظرات خبرگان و نخبگان مهندسی صنایع را در کارهایمان بیشتر درگیر می کردیم، اگر می توانستیم جلسات ماهانه یا فصلی با مهندسین صنایع تشکیل می دادیم، خصوصا از طریق سایت و خبرنامه با اعضا ارتباط برقرار می کردیم، خبرنامه هم متاسفانه به دلیل مشکلات مالی تعطیل شد، البته قبل از من هم انتشار آن منظم نبود، اما در دورانی که من انجمن بودم به دلیل مشکلاتی که وجود داشت خبرنامه به طور کل تعطیل شد. خبرنامه را باید دوباره فعال می کردیم تا ارتباطاتمان با اعضای انجمن، کسانی که سرمایه گذاران اصلی انجمن بودند برقرار می ماند، این ها را نباید از دست می دادیم. همینطور بحث جذب عضویت مخصوصا در بخش اعضای حقوقی که می توانستند از نظر، مسایل مالی کمکی برای انجمن باشد، این ها می توانست کمک کند.

خدماتی برای اعضا داشتیم اما خدماتی که برای یک عضو حقوقی، کافی باشد تا حق عضویت سالانه را شارژ کند، واقعا نبود. یعنی شاید اگر خود من مدیر شرکتی بودم، خیلی حاضر نبودم با آن خدمات این مبلغ عضویت را پرداخت کنم.

مهمترین چیزی که فکر می کنید برای اعضای حقوقی جذاب بود چه بود؟

شاید خیلی چیزهای جزیی هم بود اما چون ما از نظر، بعضی مسایل در محدودیت بودیم نمی توانستیم تامین کنیم، مثلا می توانستیم اگر نیرویی می خواستند استخدام کنند یا اگر کارآموزی را می خواهند به کار بگیرند، با ما در ارتباط باشند، دوره های آموزشی مناسبی می توانستیم تعریف کنیم با نظر آن ها، عملا دوره های آموزشی که تعریف می شد اگر چه که دوره های خوبی بود اما دوره هایی بود که اکثرا همه همین دوره ها تکراری بود، نیاز اعضای حقوقی خیلی مهم است، مثلا نتایج همان طرح ممیزی که داشتیم نتایج خیلی خوبی بود، می توانستیم آن را اجرایی کنیم، از نظر علمی می توانستیم مشکلاتشان را حل کنیم یا حتی در پروژه هایی که شرکت ها داشتند ما می توانستیم نه به عنوان اینکه ما خودمان مجری پروژه باشیم، می توانستیم به عنوان یک واسطه که شرکت های مناسب را به آن ها بشناسانیم عمل کنیم.

شاید این فعالیت ها، فعالیت های خیلی بزرگی هم نبود اما پیگیری های خاصی را می طلبید و نیرو های خاصی لازم داشتیم که در این زمینه فعالیت کنند، و در آن زمان مشکل نیرو و مشکل فضا داشتیم.

یا یک چیز دیگری که در تخصص هیات مدیره بود بحث اولویت های پژوهشی! با توجه به شناختی که این اساتید نسبت به صنعت کشور داشتند می توانستند پروژه هایی را تعریف کنند و در یک وزارت خانه خاص این پروژه ها حمایت شود و کارهای اجراییش هم توسط انجمن انجام شود، ما با شبکه ای که از اساتید و دانشجویان مهندسی صنایع داشتیم می توانستیم یک نفر را به عنوان مدیر این پروژه یا مدیر این طرح قرار دهیم و بقیه و حتی اعضا را در پروژه ها درگیر کنیم.

تنها پروژه تحقیقاتی که آن زمان در انجمن بود، پروژه ممیزی مهندسی صنایع بود که از آن درآمد خوبی برای انجمن کسب شد. که این پروژه هم کامل نشد.

به نظر شما آیا این عملی است که انجمن وارد پروژه های غیر تحقیقاتی و عملیاتی شود ؟

اگر انجمن بخواهد در این حوزه وارد شود، به هر حال شائبه های اینکه از انجمن دارد سو استفاده می شود شاید به وجود آید یا اینکه مثلا هیات مدیره برای مقاصد مالی به انجمن آمده اند ، به وجود خواهد آمد و هیات مدیره هم همیشه نگران این قضیه بود، البته اگر می توانستیم یک ساز و کار مناسبی ایجاد کنیم که اعضا در این پروژه ها درگیر می شدند و از منافع آن هم انجمن و هم اعضا بهره مند می شدند، به این شکل می توانست مفید باشد.

اگر الان و با شناختی که در حال حاضر از انجمن و وضعیت آن دارید به آن زمان بر می گشتید و مدیریت اجرایی انجمن به شما پیشنهاد می شد دوباره قبول می کردید؟

بله قبول می کردم، اما وضعیت فرق داشت و از اول می دانستم که انجمن در چه وضعیتی قرار دارد، قبول می کردم اما با یک سری شرایط و تامین یک سری حداقل هایی در انجمن، اما روی هم رفته فعالیت انجمن فعالیت مفیدی بود و برای من هم نکات مثبت زیادی داشت، همین که در کنار اساتید خوبی مثل دکتر اکبری جوکار بودم خودش کمک بزرگی برای من بود.

اگر کسانی بودند کمکی مضاعف در زمان مدیر اجرایی شما به انجمن کرده اند لطفا نام ببرید. به جز هیات مدیره که به هر حال همیشه به انجمن کمک می کردند.

به غیر از هیات مدیره و بالاخص جناب آقای دکتر اکبری جوکار که فراتر از انچه که از رییس انجمن انتظار بود به انجمن و این­جانب کمک می­کردند، بازرس انجمن آقای مهندس کریمی نیز، به دلیل سابقه بسیار خوبی که در انجمن داشتند بسیار فراتر از یک بازرس، کمک فکری بسیار زیادی به انجمن کردند، که جا دارد از این دو بزرگوار، کمال تشکر را داشته باشم. هم چنین باید از مدیر آموزش وقت انجمن آقای مهندس طباطبایی و مدیر دانشجویی اقای مهندس طهماسبی، هم به دلیل همکاری هایی و هم فکری­هایی که با من داشتند و همچنین آقای مهندس پیراوی که در آن زمان در خصوص رابطین انجمن در استان اصفهان ما را یاری کردند، و از اعضای دبیرخانه انجمن خانم قهرمانی- آقای رحیمی و آقای هاشمی نیز تشکر نمایم.