قبل از نوشتن خبر روزنامه نگار بايد مشخص كند كدامي ك از اطلاعاتي كه در دست دارد از اهميت بيشتر و كدام ي از اهميت كمتر برخوردار است و بهترين زاويه اي كه مي توان خبر را نوشت كدام است. عناصر خبر(كه، كجا، كي، چه، چرا، چگونه) و ارزشهاي خبري(شهرت در برگيري، برخورد…) مي تواند خبرنگار را در نوشتن خبر ياري دهد.
كه؟(چه كسي؟(
روزنامه نگار بايد دقيقاً بداند كه چه كسي يا چه كساني در پيدايش رويداد دخالت داشته اند لازم است نام، نام خانوادگي دقيق، سن و اطلاعات مشابه ديگري را براي تكميل خبر لازم مي داند، تهيه كند. خبرنگار بايد مشخص كند كه آيا لازم است نام شخص در مقدمه خبر گفته شود يا تنها ذكر مقام يا سمت او كافي است. در بسياري از موارد، نام اشخاص ضروري نيست. ذكر نام اشخاص مشهور(حقيقي يا حقوقي) با توجه به ميزان شهرت در اكثر موارد ضروري است زيرا به خبر ارزش بيشتري مي دهد براي شناخت بيشتر اين عنصر، مطلبي را كه در مورد شهرت نوشته شده است مطالعه كنيد.
كجا؟
همانطور كه در مورد بعد مجاورت(جغرافيائي يا معنوي) گفته شد، محل رويداد در ارزش خبر تأثير دارد. در اكثر موارد يك خبر شهري يا مملكتي نسبت به يك خبر خارجي براي خواننده ارزش بيشتري دارد. براي شناخت بيشتر اين عنصر، مطلبي را كه در مورد مجاورت در صفحه بعد نوشته شده است، دوباره بخوانيد، محل را مي توان به صورتهاي زير بيان كرد.
- در شروع خبر به صورت زير:
كامپالا – اوگاندا- خبرگزاري فرانسه: دبيران دبيرستانهاي كامپالا و حومه به خاطر افزايش دستمزدها، بهبود شرايط زندگي، تقليل ساعت كار و استفاده از كلاسهاي تخصصي، از امروز دست به اعتصاب زدند.
كرمان – خبرگزاري ايرنا، طرح برق رساني روستاي دارستان به اعتباري در حدود 30 ميليون ريال پايان يافت و مورد بهره برداري قرار گرفت.
*در مواردي ذكر نام محل ضروري نيست، زيرا خواننده مي داند كه خبر در چه محلي اتفاق افتاده است.
وزارت بهداشت امروز در اطلاعيه اي شايه شيوع بيماري وبا را در كشور تكذيب كرد.
*در موارد ديگر محل رويداد از اهميت ويژه اي برخوردار است از اين رو بايد آن را به روشني بيان كرد.
تهران- براثر انفجار يك بمب در نزديكي فروشگاه قدس در خيابان وليعصر چهارنفر كشته و 15 نفر مجروح شدند.در اين حادثه شيشه هاي ساختمانهاي مجاور شكست، به چندين اتومبيل آسيب رسيد و به پمپ بنزين مجاور فروشگاه خساراتي وارد آمد.
كي؟
از ارزشهاي خبري ياد شده ، زمان يا تازگي خبر از اهميت خاصي برخوردار است. تهيه خبرهاي روز با رويدادهاي گذشته با زاويه يا ديد جديدتر جزئي از كار روزمره خبرنگاران است.
تهران – اداره كل آموزش و پرورش تهران امروز اعلام كرد نتايج انتخابات نهائي دانش آموزان سال چهارم نظري فردا اعلام مي شود.
اروميه- خبرگزاري ايرنا- براثر برخورد يك اتومبيل سواري با يك مبن ضد نفر در يكي از كوچه هاي خيابان دانشكده كشاورزي دو نفر از سرنشينان اتومبيل مجروح شدند.
چه؟
در خبر نويسي«عنصر «چه» به ماهيت رويداد مربوط مي شود«چه» ممكن است يك حادثه رانندگي آتش سوزي، تصويب يا رد لايحه هاي قانوني و وقايعي از اين قبيل باشد. «چه» معمولاً در مقدمه خبر قرار مي گيرد. اما در مورد يك رويداد خبري، خبر نويس بايد مشخص كند از ميان مطالب يا موضوعهاي مختلفي كه يك رويداد را به وجود مي آورد، كدام يك از اهميت بيشتري برخوردار است. براي اين كار مي توان از ارزشهاي خبر كمك گرفت. از ميان مطالب متعدد (چه ها) بايد آن يكي را انتخاب كرد كه داراي ارزش خبري بيشتري است. مثلاً اگر خبر حاوي بعد دربرگيري است بايد كوشيد آن را به طرز روشني در ليد نشان داد. به مثال زير كه مصاحبه اي با وزير نيرو است، توجه كنيد:
كه: علي احمدي، وزير نيرو
چه: گزارش عملكرد وزارت نيرو در سال جاري
چه: ماه آينده كار برق رساني به 1500 روستا تمام مي شود.
چه: در چهارسال گذشته به 8000 روستا برق داده شده است.
چه: در گذشته، نيروگاههاي برق براي مراكز حساسي كه رژيم مي خواست ساخته مي شد اما اكنون وزارت نيرو به روستاهاي كشور چه بيشتر دارد.
چه: تا 10 سال آينده كليه روستاهاي كشور داراي برق خواهد شد.
در مصاحبه ها به طور كلي، عناصر«كه» و «چه» نسبت به عناصر ديگر از اهميت خاص برخوردار است ولي اهميت عنصر «چه» از ديگر عناصر خبر بيشتر است.در مصاحبه بالا مطالب متعددي (چه) بيان شده است ولي با توجه به بعد در برگيري و بزرگي تعداد، مطلب تا 10 سال آينده كليه روستاهاي كشور داراي برق خواهد شد.
از ديگر مطالب مهمتر است بنابراين خبر را مي توان به صورت زير نوشت اما نمونه دوم ترجيح دارد:
تهران- وزير نيرو امروز در يك مصاحبه مطبوعاتي گزارشي از عملكرد وزارت نيرو در زمينه برق رساني به روستاها را ارائه داد.
مهندس علي احمدي در اين مصاحبه گفت: تا ماه آينده ، كار برق رساني به 1500 روستاي كشور تمام مي شود بدين ترتيب وزارت نيرو توانسته است طرف چهار سال گذشته به 8000 روستا برق برساند.
احمدي افزود: در گذشته، نيروگاههاي برق براي مراكز ساخته ساخته مي شد، اما اكنون وزارت نيرو به روستاهاي كشور بيشتر توجه دارد. وي گفت: تا 10 سال آينده ، كليه روستاهاي كشور داراي برق خواهد شد.
***
تهران- وزير نيرو امروز در يك مصاحبه مطبوعاتي اعلام داشت: تا 10 سال آينده كليه روستاهاي كشور داراي برق خواهند شد.
مهندس علي احمدي افزود: در گذشته نيروگاههاي برق براي مراكز حساسي كه رژيم مي خواست ساخته مي شد، اما اكنون وزارت نيرو به روستاهاي كشور بيشتر توجه دارد.
در مورد عملكرد وزارت نيرو احمدي گفت: تا ماه آينده كار برق رساني به 1500 روستاي كشور تمام مي شود و به اين ترتيب وزارت نيرو توانسته است ظرف چهار سال گذشته به 8000 روستا برق برساند.
***
گرچه نمونه اول«مطلبي» را بيان مي كنند، اما اين مطلب چيزي را نمي رساند. در نمونه دوم، بعد در برگيري در مقدمه خبر به طور مشخص بيان شده و احتمالاً خواننده را به متن خبر ترغيب مي كند.
چرا؟ و چگونه؟
عنصر«چرا» علت و دليل يا انگيزه به وجود آمدن رويداد را بيان مي كند و عنصر «چگونه» نحوه و چگونگي آن را:
در بسياري از مواقع، خبرنگار چگونگي به وجود آمدن يك رويداد خبري را مي داند اما از علت يا انگيزهاي كه در پشت آن پنهان است بي خبر است. يا علت و انگيزه را مي داند ولي از نحوه رويداد اطلاعاتي ندارد. مثلاً در خبر روز اول سقوط يك هواپيما علت سقوط را نمي توان بدست آورد. علت سقوط هواپيما وقتي رسماً اعلام خواهد شد كه جعبه سياه كه حاوي نوار مكالمات خلبان با برج مراقبت است، بدست آيد.پس از تجزيه و تحليل مكالمات خلبان در آخرين لحظه هاي زندگيش و اطلاعاتي كه از محل سقوط هواپيما بدست مي آيد هفته ها يا ماهها بعد علت سقوط اعلام مي گردد.
عنصر«چرا» و «چگونه» هنگام تهيه گزارشهاي تحليلي بيشتر از ساير موارد مورد استفاده قرار مي گيرد زيرا در اينگونه گزارشها، خبرنار زمان بيشتري براي بررسي علت، دليل، انگيزه يا نحوه و چگونگي به وجود امدن يك رويداد خبري را دارد.
سبك هاي خبرنويسي
خبر يك رويداد را مي توان به صورتهاي مختلف تنظيم كرد. در زير نمونه هايي از سبك هاي متداول در روزنامه نگاري را همراه با مزايا و كاستي هاي هر يك مورد بررسي قرار گرفته است.
سبك هرم وارونه
در سبك هرم وارونه خلاصه بهترين مطلب رويداد در ابتداي خبر و كم ارزشترين مطلب در انتهاي خبر قرار مي گيرد. مطالب ديگر با توجه به ميزان اهميت آنان از بالا به پايين تنظيم مي گردد.
سبك هرم وارونه يكي از گرانترين انتقال اطلاعات است. بايد دانست كه خواننده روزنامه معمولاً حدود نيم تا يك ساعت از وقت خود را بيشتر صرف خواندن روزنامه نمي كند. خواننده معمولاً خبر را با خواندن «تيرت» شروع مي كند، اگر آن خبر ارتباطي به كار و زندگيش داشت. ليد با مقدمه خبر را مي خواند چنانچه لد نشان داد كه مطلب برايش از ارزشي برخوردار است، به خواندن بقيه خبر ادامه مي دهد. تحقيقات موجود نشان مي دهد كه تعداد خوانندگان خبر با افزايش تعداد پاراگرافها رابطه معكوس دارد. يعني هر چه خبر طولاني تر باشد تعداد خوانندگان آن كمتر خواهد بود. حدود 90 درصد از خوانندگان روزنامه، ليد خبر را مي خوانند ولي تعداد خوانندگان بعد از پاراگراف پانزده از 30 درصد هم كمتر است. بايد توجه داشت كه اين رابطه به كيفيت رويداد و نحوه نگارش خبر بستگي دارد و ممكن است كم يا زياد شود.
ليد يا مقدمه خبر
مقدمه يا پاراگراف اول در سبك هرم وارونه را «ليد» مي نامند ليد معمولاً شامل يك يا حداكثر دو جمله است. ليد خلاصه مهمترين مطلب را بيان كرده و خواننده را به خواندن متن خبر ترغيب مي كند، نوشتن ليد خبري خوب كاري بسيار مهم است. خبرنگار بايد فوراً خواننده را در جريان مهمترين قسمت رويداد قرار دهد. داستان نويسان معمولاً چندين صفحه را صرف توصيف ماجرا مي كنند و در اواسط يا اواخر نوشته به موضوع اصلي ماجرا مي پردازند. در بسياري از مواقع، روزنامه نگار نمي تواند اين كار را انجام دهد زيرا احتمال زيادي دارد خستگي ايجاد كند و خواننده خبر را رها كرده و خبر ديگري را بخواند.
ترغيب خواننده به خواندن خبر مشكل تر از ارضاء نياز او از جهت كسب اطلاعات تازه است. ليد مهم و گنگ خواننده خبر را از دست مي دهد. اگر ليد مهمترين مطلب را به روشني بيان كند، احتمال اينكه خواننده خبر را بخواند زيادتر است. نوشتن خلاصه يك رويداد مهم با استفاده از كلمات ساده كار آساني نيست. به همين خاطر است كه بعضي از روزنامه هاي دنيا افرادي را فقط براي ليدنويسي در تحريريه خود دارند.
در گذشته چنين مرسوم بوده است كه ليد خبر جواب تمام سؤالهاي مربوط به عناصر خبر(كه؟ كي؟ چه؟ چرا؟ چرا؟) را بدهد ولي اين روش كاملاً، منسوخ شده است. زيرا ليدي كه شش عنصر خبر را پاسخ دهد هم پيچيده و طولاني است و هم احتمال دارد جواب بعضي از سؤالات كم اهميت باشد. مثلاً زمان (كي؟) و محل دقيق(كجا؟) يك رويداد خبري است آنقدر از اهميت ديگر عناصر برخوردار نباشد هنگام تهيه ليد سؤالات زير را از خود بپرسيد:
- كدام يك از نكات واقعه از ديگري مهمتر است؟
- كدام يك از نكات واقعه تأثير بيشتري بر روي مردم دارد؟
- تغييرات جديد رويداد چه بوده است؟
ليد بي محتوا و ليد با محتواي زياد
ليد بي محتوي- به طور كلي هر رويداد خبري حاوي مطالب مهم يا جالبي است كه مي توان خلاصه (چكيده) آن را در ليد خبر قرار داد.خبرنگار بايد از نوشتن مطالب كلي و بي محتوي كه مطلبي به خوانند نمي دهد خودداري كند. مثال:
تهران – در جلسه ديشب شوراي عالي اقتصاد در مورد افزايش قيمتها و تورم بحث و تصميمهاي لازم گرفته شد.
احتمالاً آنچه لازم است در ليد خبر قرار مي گيرد همان تصميمهاي لازم در مورد افزايش قيمتها و تورم مي باشد. اما اين تصميمها بايد به طور مشخص بيان شود و از حالت كلي گوئي خارج گردد.
ليد با محتواي زياد- به همان اندازه ليد بي محتوا مناسب نيست ، ليدي كه به شش عضو خبر پاسخ گويد هم مناسب نمي باشد. مثال زير گرچه تا حدي اغراق آميز است، ولي نمونه منسوخ شده اي را نشان مي دهد كه به شش عنصر خبر پاسخ مي گويد نمونه تجديدنظر شده هم در زير آن آمده است:
تهران- عباس حسين زاده 18 ساله، دانش آموز دبيرستان ابن سينا ساعت 5/3 بعدازظهر ديروز هنگام عبور از خيابان كريم خان زند با اتوبوس شماره 14272 تهران 12 به رانندگي حسين نيكنام 48 ساله تصادف كرد.
***
تهران- جوان 18 ساله اي بعدازظهر ديروز پس از تصادف با اتوبوس به علت خونريزي مغزي در بيمارستان سينا درگذشت.
ليد اول حاوي مطالب زائد و كم اهميت است كه در نمونه دوم حذف شده است. در خبر دوم، اطلاعاتي نظير نام سن، شغل و غيره در پاراگرافهاي بعدي نوشته خواهد شد.
استفاده از عناصر خبر و ارزشهاي خبر در تهيه ليد
براي نوشتن ليد بايد از عناصر خبر (كه؟ كي؟ چه؟ چرا؟ چگونه) و ارزشهاي خبر (شهرت، دربرگيري، برخورد و …) كمك گرفت. بايد كوشش نمود تا آنجا كه امكان دارد جواب سؤالهاي مربوط به عناصر خبر را بدست آورد از ارزشهاي خبر براي درك ماهيت رويداد استفاده كرد. ارزشهاي خبر عناصر خبر را به صورت مشخص تر بيان مي كند. عنصر «كه» در واقع همان بعد مجاورت است. عنصر «چه» ماهيت رويداد را بيان مي كند. رويداد ممكن است بعد در برگيري، برخورد، اختلاف و تضاد يا عجيب و حالت استثنائي داشته باشد. اينجاست كه بايد مشخص كرد عنصر «چه» كدام يك از ارزشهاي خبر را دربردارد و به چه نسبتي.
براي مثال اگر در خبر بعد دربرگيري وجود دارد، بايد سعي نمود آن را در ليد نشان داد. مثلاً وقتي نماينده دولت (سرپرست ستاد بسيج اقتصادي استان گيلان) اعلام مي كند كه مسافران شمال مي توانند با وسايل نقليه شخصي خود تا 50 كيلو برنج از استان گيلان خارج كنند اين مطلب تأثير مستقيم براي كساني كه با اتومبيل شخصي از شمال سفر مي كنند دارد، بنابراين ليد خبر را مي شود به صورت زير تنظيم كرد:
رشت- سرپرست بسيج اقتصادي استان گيلان امروز در يك مصاحبه مطبوعاتي اعلام كرد: از اول آذر، به مسافران شمال اجازه داده مي شود حداكثر 50 كيلو برنج با وسائل نقليه خود از استان گيلان خارج كنند.
در اين مصاحبه ، مطالب ديگري هم بيان شده است ولي آنچه در ليد بالا به عنوان مهمترين مطالب آمده حاوي عناصر زير است:
كه؟ سرپرست ستاد بسيج اقتصادي استان گيلان در ليد خبر، نام شخص ذكر نشده و تنها به شهرت حقوقي وي اشاره شده است.نام شخص در پاراگراف دوم خواهد آمد.
كجا؟ استان گيلان
كي؟ از اول آذرماه . زمان دقيقتر (ساعت) در اينجا اهميتي ندارد.
چه؟ اجازه خروجي برنج به ميزان 50 كيلو از استان گيلان
چرا؟ در ليد بيان نشده است.
ليد بالا شامل شهرت (سرپرست ستاد بسيج اقتصادي استان گيلان) يا همان عنصر «كه» و در برگيري به ميزان حدود (اجازه خروج 50 كيلو برنج براي همه رانندگان وسايل نقليه شخصي) با همان عنصر «چه» است. تفاوت ليد بالا در اين است كه عامل دربرگيري در ليد زير به روشني بيان نشده است:
رشت- سرپرست ستاد بسيج اقتصادي استان گيلان امروز در يك مصاحبه مطبوعاتي در مورد خروج برنج از استان گيلان توضيحاتي داد.
در ليد بالا مشخص نيست كه اين توضيحات چه بوده است. يا به عبارت ديگر عامل در برگيري به طور روشن بيان نشده است و از همان نمونه هاي ليد بي محتوي است.
برجسته كردن عناصر خبر در ليد
در مواردي مي توان ليد خبر را با تأكيد بر يكي از شش عنصر خبر ساخت ولي بايد توجه داشت كه كدام تأكيد با توجه به ارزشهاي خبري لازم است. مثلاً اگر شهرداري تهران اطلاعيه اي به شرح زير در مورد پرداخت عوارض ساليانه اتومبيل هاي شخصي داده باشد. ليد خبر را مي توان با تأكيد بر يكي از عناصر خبر به صورتهاي زير نوشت:
اطلاعيه مهم به مالكين اتومبيلهاي شخصي
بدين وسيله از كليه مالكين اتومبيل هاي شخص پلاك سفيد كه عوارض ساليانه (معوقه) اتومبيل خود را تاكنون نپرداخته اند در خواست مي شود با مراجعه به شعب بانك ملي ايران نسبت به پرداخت عوارض خود حداكثر تا پايان مهر ماه سال جاري اقدام نمايند.
بديهي است (از اول آبانماه سال شصت) به كليه مأموران راهنمايي و رانندگي دستور داده شده از حركت اتومبيل هايي كه عوارض قانوني خود را نپرداخته اند جلوگيري به عمل آورند.
شهرداري تهران
ليد كي: از روز اول آبان، مأموران اداره راهنمايي و رانندگي از حركت اتومبيلهاي شخصي كه عوارض سالانه آنها پرداخت نشده باشد جلوگيري خواهند كرد.
ليد كه: مأموران اداره راهنمائي و رانندگي از اول آبان از حركت اتومبيل هاي شخصي كه عوارض سالانه آنها پرداخت نشده باشد جلوگيري خواهند كرد.
ليد كجا: در تهران، مأموران اداره راهنمائي و رانندگي از اول آبان از حركت اتومبيلهاي شخصي كه عوارض سالانه آنها پرداخت نشده باشد ، جلوگيري مي كنند
ليد چه: از حركت اتومبيلهاي شخصي كه عوارض سالانه آنها پرداخت نشده باشد، از اول آبان توسط مأموران اداره راهنمائي ورانندگي جلوگيري خواهد شد.
ليد چرا: به علت عدم پرداخت عوارض سالانه مأموران اداره راهنمايي و رانندگي از روز اول آبان از حركت اتومبيلهاي شخصي جلوگيري خواهد كرد.
ليد چگونه؟ با مراجعه به يكي از شعبههاي بانك ملي ايران صاحبان اتومبيلهاي شخصي موظفند عوارض سالانه اتومبيل خود بپردازند، در غير اين صورت از اول آبان از حركت آنان در شهر جلوگيري به عمل خواهد آمد.
ليدهاي بالا همه يك مطلب را مي رسانند اما تأكيد و برجستگي عناصر خبر در همه آنها يكسان نيست اين نكته را بايد يادآور شد كه هيچگاه سردبير روزنامه از خبرنگار خود نخواهد خواست كه براي يك خبر ليد «كه» يا ليد چه بنويسد.
خبرنگار بايد خودش مشخص كند با توجه به زمان، مكان و كيفيت رويداد كدام ليد بهتر است ليد زير را كه با تأكيد بر عنصر «كه» نوشته شده است بخوانيد و با ليدهاي بالا مقايسه كنيد.
شهرداري تهران امروز طي اطلاعيه اي اعلام كرد كه با مأموران اداره راهنمائي و رانندگي دستور داده شده است از اول آبان از حركت اتومبيل هاي شخصي كه عوارض سالانه آنها پرداخت نشده باشد جلوگيري كنند.
ليد بالا را با ليدهاي بي محتواي زير مقايسه كنيد.
شهرداري تهران به كليه صاحبان اتومبيل هاي شخصي در مورد پرداخت عوارض ساليانه اتومبيل خود هشدار داد.
شهرداري تهران در رابطه با پرداخت عوارض اتومبيلهاي شهري اطلاعيه منتشر كرد.
نكات زير را هنگام نوشتن ليد در نظر بگيريد.
- از نوشتن مطالب مبهم و گن در ليد خودداري كنيد.
- مطالب جزئي را در ليد ننويسيد.
- ليد بايد خلاصه مهمترين مطلب را به صورت مشخص بيان كند.
- در نوشتن ليد كوشش كنيد از 40 كلمه بيشتر نباشد.
- كوشش كنيد ليد خبر حاوي يك يا حداكثر دو جمله باشد.
- دقت كنيد ليد را با زمان يا مكان شروع نكنيد مگر زمان يا مكان در خبر اهميت ويژهاي داشته باشد.
- فكر كلمه امروز يا ديروز به ليد خبر بعد تازگي مي دهد.
- در ليد تنها در صورتي «نقد قول مستقيم» بكار ببريد كه مطلب نقل قول شده خلاصه مهمترين مطلب را بدهد در غير اين صورت بهتر است مفهوم مطلب به صورت نقل قول غيرمستقيم نوشته شود.
مزاياي سبك هرم وارونه
1- در ليد خلاصه مهمترين مطلب داده شده است.
2- از نظر خواننده زمان كمتري براي دريافت مهمترين مطلب لازم است.
3- خواننده را خسته نمي كند.
4- حس كنجكاوي خواننده را ارضاء مي كند.
5- متن خبر بر پايه ارزش مطالب تنظيم مي گردد.
6- خواننده را بخواندن خبر ترغيب مي كند.
7- از لحاظ تصحيح تيتر نويسي و ماكت بندي كار را ساده مي كند.
كاستيهاي سبك هرم وارونه
1- از آنجا كه در ليد خلاصه مطلب بيان مي شود و اطلاعات مهم جديدي دوباره به خواننده عرضه نخواهد شد احتمال دارد خواننده را از خواندن بقيه خبر باز دارد.
2- در بعضي از موارد خصوصاً در مورد خبرهاي طولاني آنچه در ليد گفته مي شود دوباره در متن خبر هم تكرار مي گردد.
3- دو مورد ممكن است به علت خلاصه شدن مطلب يا حذف مطالبي توسط سردبير، برخي از اطلاعات از متن خبر حذف گردد.
4- مورد استفاده سبك هرم وارونه مطالب خبري روز از قبيل مصاحبه، سخنراني، سمينار و غيره.
سبك تاريخي
در سبك تاريخي برعكس سبك هرم وارونه مطالب با توجه به ارزش آنان نوشته نمي شود بلكه به آن صورتي كه اتفاق افتاده است تنظيم مي گردد. دستور جلسههاي رسمي معمولاً به سبك تاريخي نوشته ميشود. اشتباه بسياري از خبرنگاران تازه كار اين است كه خبر را مطابق با دستور جلسه تنظيم مي كنند. در بسياري از موارد بايد خبر جلسه هاي رسمي(مجلس هيأت و دولت و غيره ) را به صورت هرم وارونه نوشت، مطالب را براساس ارزش آنها صرف نظر از اينكه كي اتفاق افتاده باشد تنظيم كرد.
به طور كلي، سبك تاريخي براي گزارش مطالب خبري روز مناسب نيست ولي در تهيه گزارش يا مقاله هاي تحقيقي مي تواند مورد استفاده قرار گيرد.در مجله هاي هفتگي استفاده از سبك تاريخي قابل قبول است زيرا خواننده وقت بيشتري براي خواندن مطالب در نظر مي گيرد و باضافه، عمر مجله برعكس روزنامه كه فقط يك روز است حداقل يك هفته مي باشد.
مزاياي سبك تاريخي
1- مطلب كاملتر بيان مي شود.
2- -چون در تنظيم خبر به سبك تاريخي مطالب مانند سبك هرم وارونه ارزيابي نمي گردد، اعمال نظر خبرنگار در برجستگي مطلب به مراتب كمتر است.
كاستيهاي سبك تاريخ
1- زمان بيشتري براي دريافت مهمترين مطلب لازم است.
2- خواننده را احتمالاً خسته مي كند.
3- ترغيب خواننده بخواندن تيتر، با توجه به ميزان كم سوادان در كشور، مشكل است.
4- از لحاظ تصحيح تيترنويسي و ماكت بندي كار را مشكل مي كند.
5- متن خبر بر پايه ارزش مطالب تنظيم نمي گردد.
موارد استفاده سبك تاريخي: گزارشهاي فرهنگي، اجتماعي، سياسي و غيره
نكات مهم در نگارش خبر براي روزنامه
مقايسه سبك خبر با سبكهاي ديگر
سبك خبر نويسي جديد خصوصاً «بك هرم وارونه» نه تنها با سبك خبرنويسي قديم تفاوت دارد بلكه با ديگر سبكهاي نگارش (داستان نويسي مقاله نويسي و غيره) نيز متفاوت است. در اينجا بحث اين نيست كه سبك هرم وارونه در مقابل سبكهاي ديگر نگارش از اهميت بيشتري برخوردار است نكته اين است كه هر سبكي با دلائلي قابل قبول با ديگري تفاوت دارد و هر يك براي منظور خاص خود به كار مي رود به نكات زير توجه كنيد.
- روزنامه نگار دائماً با مسأله كمبود جا در روزنامه مواجه است اما ديگر نويسندگان اين مشكل را ندارند سردبير روزنامه به طور متوسط تها مي تواند بين 10 تا 20 درصد از مطالبي را كه خبرنگاران خود يا خبرگزاريهاي داخلي و خارجي در اختيارش قرار مي دهند استفاده كند.
- روزنامه نگاران كه بايد با سرعت مطالب روزنامه را تهيه كنند با كمبود وقت مواجه هستند اما نويسندگان ديگر اين گرفتاري را ندارند. بنابراين به خاطر محدوديت زماني خبرنگاران نمي تواند در جستجوي كلمه ها و عبارتها يا دواره نويسي وقت زيادي صرف كند. خبر بايد به سرعت نوشته شود از اين رو دانستن و فهم سبكهاي نگارش كمك شايان توجهي به كار او خواهد كرد.
- هدف اصلي روزنامه نگار برعكس ديگر نويسندگان انتقال پيام صحيح با سرعت هرچه بيشتر به خوانندگان است. كم هستند خوانندگاني كه وقت زيادي را صرف خواندن خبري كننده به تصور آنان برايشان ارزشي ندارد و يا ارتباط كمي به كر و زندگيشان دارد. خواننده روزنامه اگر مجبور شود براي فهم يك مطلب خبر را دوبار بخواند احتمال دارد. آن را رها كرده و دنبال خبر ديگر يا منبع اطلاعاتي ديگري (راديو تلويزيون ارتباط ميان فردي و غيره) برود.
گرچه بين سبكهاي روزنامه نگاري و ديگر سبكهاي نگارش تفاوتهاي روشني وجود دارد اما بايد توجه داشت كه شباهتهايي هم ميان آنها به چشم مي خورد نويسنده خوب آن است كه بداند مطلب را براي چه كسي مي نويسد. بايد متوجه بود كه سبكهاي نگارش در نشريه هاي مختلف متفاوت است و نويسنده بايد بداند ه گيرنده پيام او كيست و آيا مطلب به روشني برايش نوشته شده است يا نه. نويسنده همواره بايد دستور صحيح زبان علامت گذاري و املاي درست را به خوبي بداند.
خلاصه نویسی در اخبار شهرستانها
متن خبر:
براي صدور پسته به خارج از كشور دريافت گواهينامه استاندارد الزامي است
سمنان – خبرگزاري جمهوري اسلامي- 26/4/73
صادر كنندگان پسته به خارج بايستي گواهينامه صادراتي از موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي دريافت نمايند.
محمود نعيمي مدير كل استاندارد و تحقيقات صنعتي استان سمنان امروز به خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي گفت پسته نيز مانند ساير محصولاتي كه به خارج صادر مي گردد بايستي داراي گواهينامه استاندارد باشد.
وي يادآور شد در حال حاضر 78 قلم كالا در كشور براي صدور نيازمند دريافت اين گواهينامه مي باشند.
وي افزود با توجه به مرغوبيت محصول پسته شهرستان دامغان و بررسي مسائل و مشكلات مربوط به آن در امر صادرات روز گذشته جلسه اي با حضور مديرعامل و اعضاي هيئت مديره شركت تعاوني پسته كاران برگزار شد. در اين جلسه مقرر شد براي انجام صادرات پسته از داخل استان برنامه ريزي لازم صورت گيرد.
وي گفت در گذشته پسته اين استان توسط تجار خريداري و از ديگر نقاط به خارج صادر مي شد و طي چند سال گذشته يك گواهينامه صدور پسته نداشته ايم.
نظريه:
1- پاراگراف چهارم طولاني و بي محتوا است.
2- پاراگراف آخر: توضيح واضحات است.
*****
خلاصه نویسی در اخبارشهرستانها
خير خلاصه شده
براي صدور پسته به خارج از كشور دريافت گواهينامه استاندارد الزامي است.
سمنان – خبرگزاري جمهوري اسلامي -26/4/73
به گفته مدير كل استاندارد و تحقيقات صنعتي استان سمنان صادر كنندگان پسته به خارج بايد گواهينامه صادراتي از موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي دريافت نمايند.
محمود نعيمي روز يكشنبه افزود در حال حاضر براي صدور 78 قلم كالا از كشور به گواهينامه صادراتي نياز است.
*****
َ