پروفسور رسول حجی استاد مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی شریف که از مفاخر علمی این رشته شمرده می شود در خانواده ای که نیای پدری آن از خوانسار و نیای مادری آن از توایع دره گل بروجرد به ملایر مهاجرت کرده بودند در شهریور ۱۳۲۱ به دنیا آمد و تحت تربیت مادر خانه دار خود، صدیقه […]
پروفسور رسول حجی استاد مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی شریف که از مفاخر علمی این رشته شمرده می شود در خانواده ای که نیای پدری آن از خوانسار و نیای مادری آن از توایع دره گل بروجرد به ملایر مهاجرت کرده بودند در شهریور ۱۳۲۱ به دنیا آمد و تحت تربیت مادر خانه دار خود، صدیقه خانم و پدرش حاج باقر که در بازار فعالیت داشت رشد یافت.
در سن شش سالگی سال اول دبستان را به صورت مستمع آزاد گذراند و سایر سال های تحصیلات ابتدایی و متوسطه را با کسب رتبه اول پشت سر گذاشت.
در سال ۱۳۳۹ به دانشکده فنی دانشگاه تهران راه یافت و در سال ۱۳۴۳، تحصیلات خود را در رشته مهندسی شیمی در همین دانشکده به اتمام رساند و مدتی به عنوان دستیار آموزشی در دانشگاه تهران مشغول به کار شد.
به دلیل کسب رتبه اول در مقطع لیسانس وی موفق به دریافت بورس تحصیلی برای ادامه تحصیل در امریکا شد. در تابستان ۱۳۴۴ رسول حجی جوان عازم آمریکا شده تا تحصیلات خود را در رشته شیمی ادامه دهد در اولین مراجعه به دانشگاه توسط یکی از دانشجویان دانشگاه برکلی با رشته ی مهندسی صنایع آشنا شده و رشته مهندسی صنایع و تحقیق در عملیات برای تحصیل در دانشگاه برکلی بر می گزیند.
او در سال ۱۳۴۶ مدرک فوق لیسانس خود را از دانشگاه برکلی دریافت نمود و در خرداد ۱۳۴۹ نایل به کسب درجه دکتری رشته ی مهندسی صنایع شد.
دکتر حجی در دوره دکتری موفق به کشف روابط مهم و مشهور «گشت آور دوم صف» شد، پس از اخذ درجه دکتری بلافاصله به عنوان پژوهشگر در گروه ترافیک دانشکده عمران دانشگاه کالیفرنیا-برکلی مشغول به کار شد سپس موفق به کشف قانون مهم و اساسی، معروف به قانون توزیعی لیتل (DLL) در تئوری صف گردید به گفته ی پروفسور برتسیماس و ناکازاتو، اساتید دانشگاه MIT امریکا این قانون که هم مهم و هم بنیادی است به طور عجیبی مدت ها حتی از نظر پژوهشگران تراز اول تئوری صف، پنهان مانده بوده است. دکتر حجی در مورد قاعده اولویت خدمت دهی با هزینه های غیرخطی زمان انتظار که بعد از آن به قاعده کلی سی میو (cµ) معروف شد مقاله معتبری در ژورنال SIAM نوشت. پروفسور استیدهام استاد دانشگاه کارولینای شمالی در سال ۲۰۰۲ در مقاله ای که در آن تاریخچه تئوری صف و پژوهش های بنیادین در این رشته را طی مدت ۵۰ سال پیش از آن بررسی می کند، به معرفی دستاوردهای اساسی و مهم در این مدت پرداخت که نام پروفسور رسول حجی در این مقاله به عنوان یکی از بزرگترین توسعه دهندگان نظریه ی صف آورده شده است.
وی پس از کسب دکتری در خرداد ۱۳۴۹، در دی ماه همان سال به ایران بازگشت و در دانشگاه صنعتی شریف مشغول تدریس، تحقیق و پژوهش گردید. در آن زمان رشته ی مهندسی صنایع در ایران ناشناخته بود و دکتر حجی از اولین دانشجویان ایرانی فارغ التحصیل این رشته بود به طوری که بسیاری از پیشکسوتان فعلی رشته مهندسی صنایع از شاگردان ایشان بوده اند و به همین علت بسیاری لقب «پدر مهندسی صنایع» را به ایشان داده اند.
دکتر حجی حدود چهار سال سمت معاونت و ریاست دانشکده ی مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی شریف را که به گفته دانشجویان یکی از درخشان ترین دوران این دانشکده بود بر عهده داشت.
ایشان همچنین در سال ۱۳۵۸ در دانشگاه برکلی و در سال ۱۳۷۰ در دانشگاه وست ویرجینیا در امریکا و در سال ۱۳۸۴ در دو دانشگاه تورنتو و رایرسون در کانادا به تدریس و پژوهش مشغول بوده اند.
پروفسور رسول حجی طی دوران حضور خود در دانشگاه صنعتی شریف تحقیقات معتبر و نوآورانه متعددی در رشته ی مهندسی صنایع و تحقیق در عملیات داشته اند که در مجلات معتبر تخصصی و نیز کتاب های معتبر جهان به عنوان مرجع از آن ها یاد شده و توسط بسیاری از دانشمندان این رشته مورد تمجید و تاکید واقع شده است.
دکتر رسول حجی همچنین از موسسان انجمن مهندسی صنایع ایران بود. علاوه بر این او مجله ی مهندسی صنایع و سیستم ها را با عنوان بین المللی (JISE) در انجمن مهندسی صنایع ایران بنیان نهاد و خود سردبیری آن را برعهده گرفت از این مجله در سال ۱۳۸۹ در رده ۷ مجله معتبر تخصصی حوزه مهندسی صنایع در جهان نام برده می شد، در سال ۱۳۹۳ در پی تغییراتی که راسا توسط انجمن مهندسی صنایع ایران در ساختار تحریریه مجله اتفاق افتاد، دکتر رسول حجی از سمت خود در این مجله استعفا نمود، اگرچه این مجله سال های بعد با ساختاری نسبتا منظم به کار خود ادامه داد اما با از دست دادن تحریریه قبلی مجله که اساتید بزرگ جهان در مهندسی صنایع بودند، هیچگاه نتوانست موفقیت های گذشته را تکرار کند.
دکتر رسول حجی همچنین عضو کمیته علمی مجلات بین المللی IJIE، JIEI، IJOR و Growing Science هستند. به علاوه عضو کمیته علمی کنفرانس های بین المللی خارجی مانند IEEE، CIE و نیز کنفرانس های بین المللی ایران مانند کنفرانس بین المللی مهندسی صنایع، نگهداری تعمیرات، لجستیک و … بوده اند.
ایشان دارای دو فرزند با نام های مریم و بابک هستند که هر دو دارای درجه ی دکتری مهندسی صنایع از دانشگاه های معتبر جهان هستند.
