اگر تا همین چند سال قبل، فروشنده پایان نامه را باید از طریق واسطه و آشنا پیدا می کردیم، اما حالا فروش پایان نامه کم دردسرتر شده است، آن قدر که حتی می توانید تبلیغات آن را در کف خیابان ها و حوالی دانشگاه ها براحتی پیدا کنید. «مشاوره پایان نامه» یا «آموزش نگارش پایان […]
اگر تا همین چند سال قبل، فروشنده پایان نامه را باید از طریق واسطه و آشنا پیدا می کردیم، اما حالا فروش پایان نامه کم دردسرتر شده است، آن قدر که حتی می توانید تبلیغات آن را در کف خیابان ها و حوالی دانشگاه ها براحتی پیدا کنید.
«مشاوره پایان نامه» یا «آموزش نگارش پایان نامه و مقالات علمی» عنوان های جدیدی است که در ظاهر امر باید فقط به دانشجو مشاوره علمی بدهد، اما در مقام عمل، خیلی هایشان همان کار پایان نامه فروشی سابق را با اسامی و عناوین جدید ادامه می دهند.
در این بازار غیررسمی، ماهانه میلیون ها تومان پول جابه جا می شود و خیلی از مدرک داران رشته های مختلف دانشگاهی ـ بخصوص مدرک داران بیکار دانشگاه ها ـ جذب این کار می شوند.
در شرکت های فروش پایان نامه که با عناوین مختلفی مثل شرکت های علمی یا مراکز ارائه مشاوره های آموزشی به دانشجویان فعالیت می کنند، گاهی از کمک دانشجویان هم استفاده می شود و در واقع، همین پایان نامه فروشی برای برخی ها به عنوان شغل دانشجویی هم مطرح است.
البته درآمد آن دانشجو، غیرقابل قیاس با مدیران آن شرکت است. در این شرکت های متخلف، هر دانشجو گوشه ای از کار را می گیرد و بعد از تدوین پایان نامه، حقوق ناچیزی هم به عنوان دستمزد کار دانشجویی بین این دانشجویان توزیع می شود.
همچنین از آنجا که قبح این تخلف هم در جامعه کمرنگ شده است؛ یعنی در ذهن خیلی ها، این کار به شکل تخلف جدی دیده نمی شود و بیشتر به شکل نوعی از ارائه خدمت علمی جا افتاده است، بنابراین نه دانشجویان به کار گرفته شده در این تخلف و نه متقاضیان خرید پایان نامه، این کار را جرم و تخلف نمی دانند.
مظنه بازار چند است؟
تعیین قیمت پایان نامه ها در بازار به موارد زیادی بستگی دارد. حتی مهم است که شما پایان نامه را تا کی می خواهید. یعنی اگر اصرار داشته باشید که پایان نامه را در زمان کوتاه تری تحویل بگیرید، قیمت ها بالاتر می رود.
سعید، یکی از فروشندگان پایان نامه است که درباره نحوه تعیین قیمت ها در بازار به جام جم می گوید: فروش پایان نامه از ۲ مسیر کاملا متفاوت می گذرد. مسیر اول به این شکل است که فروشنده، یک پایان نامه کاملا آماده را به شما می فروشد.
قیمت این پایان نامه ها معمولا از ۱٫۵ میلیون تا ۵ میلیون تومان آب می خورد و این نوع پایان نامه ها در همه رشته های دانشگاهی هم موجود است.
به گفته او، مشکل اینجاست که به این پایان نامه ها خیلی نمی شود اعتماد کرد، زیرا این فروشنده ها معمولا یک پایان نامه را به چند نفر می فروشند.
از آنجا هم که سیستم ثبت دقیقی برای پایان نامه ها وجود ندارد، نمی توان پایان نامه ها را استعلام کرد.
سعید می گوید که بخشی از پایان نامه ها و مقالات علمی در سامانه «ایران داک» ثبت می شود، اما چون ثبت پایان نامه در این سامانه کاملا اختیاری است، بنابراین بخش زیادی از پایان نامه ها در کتابخانه همان دانشگاه ثبت می شود و به همین دلیل ، امکان چند بار فروختن یک پایان نامه وجود دارد.
البته او تاکید دارد در روش دوم که خودش هم از این روش استفاده می کند، پایان نامه به درخواست خود دانشجو تدوین می شود. یعنی دانشجو ابتدا عنوان می کند به چه نوع پایان نامه ای نیاز دارد و ما هم آن پایان نامه را بر اساس درخواست دانشجو، تدوین می کنیم، به شکلی که گویی خود دانشجو، آن پایان نامه را نوشته است.
در این حالت، قیمت پایان نامه ها به قول سعید کاملا به انصاف فروشنده بستگی دارد. او عنوان می کند در عرف کار ما، پایان نامه رشته های علوم انسانی بین یک میلیون و ۸۰۰ تا ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، تدوین می شود.
تجربه فردی که پایان نامه را تدوین می کند و می فروشد، رشته تحصیلی متقاضی، دانشگاه محل تحصیل خریدار و حتی نمره یا کیفیتی که مشتری از پایان نامه انتظار دارد، همه در قیمت نهایی تاثیر می گذارد.
یکی دیگر از فروشندگان پایان نامه در میدان انقلاب تهران به خبرنگار ما می گوید: حداقل قیمت پایان نامه ها در رشته های فنی حدود ۳ میلیون تومان است، اما با توجه به موضوع پایان نامه، قیمت ها بالا و پایین می شود.
به گفته او، مثلا اگر خریدار، پایان نامه ای بخواهد نیاز به کارهای تحقیقی و آماری زیادی داشته باشد یا پایان نامه به استفاده از چند نیرو و صرف هزینه و امکانات بیشتر، نیاز داشته باشد، قیمت ها بالاتر می رود و شاید مثلا به ۱۰ میلیون تومان هم برسد.
متقاضیان چه کسانی هستند؟
اغلب متقاضیان خرید پایان نامه، دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری هستند که برای فارغ التحصیلی، نیاز به ارائه پایان نامه دارند.
یکی دیگر از فروشندگان پایان نامه که حوالی دانشگاه تهران فعالیت می کند، به جام جم می گوید: اغلب متقاضیان خرید پایان نامه افراد شاغلی هستند که یا وقت کافی برای نوشتن پایان نامه را ندارند یا از چنان سطح علمی پایینی برخوردار هستند که توان علمی برای نگارش پایان نامه را در خود نمی بینند.
به گفته او، دانشجویان دانشگاه های غیردولتی و دانشجویان دانشگاه های واقع در شهرهای کوچک، عمده مشتریان پایان نامه ها هستند، زیرا به اعتقاد او در این دانشگاه ها، سطح مطالب را عمیق و کیفی آموزش نمی بینند و برای نوشتن پایان نامه هم البته نباید از خاطر برد که برخی استادان راهنما هم به طور غیرمستقیم، مسبب خرید و فروش پایان نامه می شوند.
مثلا وقتی یک استاد دانشگاه، گاهی تا ۲۰ پایان نامه را در طول یک سال قبول می کند و بابت هر پایان نامه هم مبلغی دریافت می کند، بنابراین معلوم است این استاد، دیگر وقتی برای راهنمایی دانشجویان ندارد و در نتیجه، دانشجویان هم فقط برای گرفتن مدرک فارغ التحصیلی، به خرید پایان نامه آماده روی می آورند.
خلأهای قانونی و دست باز متخلفان
چند روز قبل، خبر ادامه تحصیل افرادی که با مدرک دیپلم جعلی، حتی تا مدرک دکتری هم پیش رفته بودند، سر و صدای زیادی در رسانه ها به پا کرد. با یک نگاه منطقی به این ماجرا، می توان حدس زد فردی که حاضر است مدرک تحصیلی دیپلم جعل کند، برای خرید پایان نامه هم ابایی ندارد.
البته برای مقابله با این تخلف ها، قوانین و آیین نامه های داخلی وزارت علوم وجود دارد که در صورت اثبات خرید و فروش پایان نامه با دانشجو و استاد متخلف، برخورد می شود.
اما داستان اینجاست که خرید و فروش پایان نامه، خیلی اوقات از سوی شرکت هایی در بیرون از دانشگاه انجام می شود که نظارت بر آنها از عهده وزارت علوم خارج می شود. به همین دلیل، سال گذشته نیز بحث ارائه لایحه مقابله با پایان نامه فروشی به مجلس مطرح شد، اما هنوز لایحه ای به مجلس ارسال نشده و به قول معاون پژوهشی وزیر علوم، این لایحه همچنان در دولت در حال بررسی است.
فرهاد بشیری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هم به جام جم می گوید: همکاران ما برای مقابله با این پدیده زشت، در حال بررسی طرحی در مجلس هستند که بتواند این معضل نظام آموزش عالی را حل کند.
دکتر ابوالحسن ریاضی، معاون سازمان امور دانشجویان وزارت علوم هم در گفت وگو با جام جم می گوید: تا آنجا که اطلاع دارم وزارت علوم برای مقابله با این تخلف، پیش نویسی از قوانین را برای ارائه به شورای عالی انقلاب فرهنگی در دست بررسی دارد، اما هنوز پیش نویسی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال نشده است.
با این حساب، می بینیم که هم اکنون برای مقابله با شرکت هایی که پایان نامه های علمی را به تجارتی سیاه و پرسود تبدیل کرده اند، قوانین محکمی وجود ندارد. در این فضای بی قانونی، فعلا فروشندگان پایان نامه ها بی زحمت و آزار، می تازند و نظام آموزشی کشور را ـ آن هم در سطح تحصیلات آموزش عالی ـ به سخره می گیرند.
مشکل فقط در عرضه نیست، پای تقاضا هم می لنگد
جدای از دلایل و بهانه های پیدایش پدیده پایان نامه فروشی و اشکال مختلف تهیه آن، حقیقت واضح این است که پدیده پایان نامه فروشی، فروش مدارک جعلی دیپلم و خرید و فروش سایر مدارک تحصیلی، وجود دارد و این معضل، غیرقابل کتمان است.
در این بین، نکته مهم این است که اگر کسی برای گرفتن اینگونه مدارک هزینه می کند، حتما جایی برای عرضه این مدرک دارد.این جاها هم جایی جز وزارتخانه ها، سازمان ها و نهادهای عمومی مختلف نیست؛ نهادهایی که فرد خریدار مدارک یا در آنجا شاغل است و یا قصد اشتغال در آن سازمان ها را دارد.
حال اگر در بخش تقاضا، سازوکاری اندیشیده و با آزمون ورودی، تعیین سطح و یا با روش های دیگر، مدارک تحصیلی این افراد ارزیابی شود، مشکل عرضه پایان نامه جعلی نیز حل می شود.
این روش راستی آزمایی در آموزشگاه های زبان و در مدارک صادر شده از دانشگاه های خارج از کشور هم اعمال می شود، اما این شیوه برای اشتغال افراد در نهادهای عمومی مختلف، جایگاهی ندارد.
بدیهی است که وقتی فردی با مدرک جعلی یا پایان نامه تقلبی در سازمانی دولتی مشغول به کار می شود، در نتیجه این فرد با توجه به مدرک تحصیلی بالاتری که خریده است، حقوق بالاتری را هم تقاضا می کند. این کار نیز در نهایت، هم ظلم به آن سازمان و سایر کارکنان آن است و هم خدمت رسانی به مردم دچار اختلال خواهد شد. زیرا فردی که حاضر است با مدرک جعلی و ده ها نوع تقلب دیگر، در نهادی عمومی مشغول شود، نباید از او، تعهد، صداقت و وجدان کار را انتظار داشت.
منبع: جام جم
