چیزی به نام CRM در پرواز / حمیدرضا پیراوی ونک
چیزی به نام CRM در پرواز / حمیدرضا پیراوی ونک

با گذشتن روزهای زیادی از نا پدید شدن هواپیمای پرواز MH ۳۷۰ خطوط هوایی مالزی و یافته نشدن این هواپیما گمانه زنی ها در خصوص سقوط آن افزایش یافته است. همچنین گزارشاتی در خصوص افزایش بیش از حد ارتفاع هواپیما در ارتفاعی که برای این نوع  بویینگ ارتفاع ایمنی نیست و سپس کاهش ارتفاع با […]

aircrash4با گذشتن روزهای زیادی از نا پدید شدن هواپیمای پرواز MH ۳۷۰ خطوط هوایی مالزی و یافته نشدن این هواپیما گمانه زنی ها در خصوص سقوط آن افزایش یافته است. همچنین گزارشاتی در خصوص افزایش بیش از حد ارتفاع هواپیما در ارتفاعی که برای این نوع  بویینگ ارتفاع ایمنی نیست و سپس کاهش ارتفاع با سرعت زیاد وجود دارد که احتمال خطای انسانی در این حادثه مرموز را افزایش می دهد. این حادثه بهانه ای شد برای پرداختن به حوزه های سیستمی که مهندسین صنایع در صنعت هوایی می توانند به آن ها بپردازند. در حوزه صنعت هوایی کشور کم نیست حوزه هایی که با کمی تلاش بهبود گسترده می توان در آن ها ایجاد کرد، برخی شرکت ها حتی در حوزه های مدیریت هزینه ها و مشتری مداری نیز اقدامات شایان توجهی نداشته اند. یکی از حوزه هایی که شاید مدیران و مهندسین صنایع نامش را در این معنا کمتر شنیده باشند مدیریت منابع خدمه است.
مدیریت منابع خدمه یا Crew resource management مجموعه ای از روش های آموزشی برای استفاده در محیط هایی است که خطای انسانی می تواند در آن اثرات مخربی داشته باشد و در درجه اول برای افزایش ایمنی پرواز استفاده می شود CRM بر ارتباطات فردی، رهبری و تصمیم سازی در کابین خلبان تمرکز دارد.
CRM  بر اساس آنالیز یک سانحه هوایی در سال 1978 در امریکا رشد کرد، در پرواز ۱۷۳ یونایتد ایرلاینز، خلبان تا تمام شدن سوخت هواپیما بر فراز فرودگاه پورتلند پرواز کرد و در این فاصله خدمه شرایط و مشکلات فرود از جمله باز شدن چرخ ها را بررسی می کردند.
بعد از آن آموزش مفاهیم CRM برای اجرا در حوزه های متفاوتی تعریف شد. این آموزش ها اغلب مربوط به شرایط بحرانی است که انسان ها می بایست تصمیم سازی کنند و این تصمیم سازی ممکن است بسیار سرنوشت ساز و بعضا خطرناک باشد. به عنوان مثال کنترل ترافیک هوایی،کنترل کشتی، آتشنشانی و اتاق عمل از جمله حوزه هایی است که آموزش های CRM در  آن استفاده می شود.
تعریف های پیچ در پیچ زیادی در این خصوص وجود دارد اما اصل ماجرا این است که مثلا اگر در یک موقعیت پروازی خدمه با تجربه یا با هوش چیزی بفهمند که ممکن است به ایمنی پرواز کمک کند، چگونه این مساله را به خلبان منتقل کند. در ابتدا شاید مساله ساده ای به نظر برسد اما با توجه به وجود سلسله مراتب سازمانی در یک پرواز و دیسیپلین های حاکم بر آن این مساله و تبادل درست اطلاعات و تعامل صحیح بین افراد خصوصا بین کاکپیت کرو و کبین کرو برای داشتن یک پرواز ایمن و بهره ور بسیار مهم و حیاتی است.
به هر حال CRM شامل آموزش برای افزایش مهارت های شناختی خودآگاهی، کشف و حل مساله، برقراری تعامل و ارتباط درست، تصمیم سازی، تحلیل و رهبری در تیم های پروازی می باشد.

مدیریت منابع خدمه را شاید بتوان به عنوان حوزه ای از مدیریت منابع انسانی و یا یک سیستم مدیریتی تعریف کرد.